Dubbelinterview: Over ruimte voor echte keuzes
Prof. Dr. Bing Tan en dr. Jacqueline Timmermans in gesprek over het ontstaan van Hikos en de kracht van het goede gesprek.
Soms kruisen paden zich precies op het juiste moment. In dit gesprek blikken Bing en Jacqueline terug op hun ontmoeting in 2011, wat hen toen al opviel in elkaars werk, en hoe daar jaren later een samenwerking uit voortkwam via Hikos. Over medisch leiderschap, twijfel als vertrekpunt, en waarom ‘niets doen’ ook een keuze is.
Hoe leerden jullie elkaar kennen?
Jacqueline: “Ik begon als promovendus in het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam, maar werkte na een aantal jaar ook mee op de poli en de zaal. Daar viel het me meteen op hoe jij het gesprek met patiënten voerde. Je vroeg in het MDO bijvoorbeeld: ‘Wat wil de patiënt eigenlijk?’ en dan bleef het vaak stil. Dat moment is me altijd bijgebleven.”
Bing: “Die stilte zei veel. Ik had toen al tientallen jaren ervaring in de hoofd-halsoncologie en -chirurgie, waar de behandelingen vaak ingrijpend zijn. Je wilt als arts het beste doen, maar zonder echt te weten of de patiënt dat ook zo ziet, kun je ook verkeerd uitkomen. Het gesprek vóór de beslissing miste steeds vaker.”
Wat herkende je in elkaars benadering?
Jacqueline: “Jij stelde scherpe vragen, zonder het contact met de patiënt te verliezen. Je had oog voor wat medisch mogelijk was, maar ook voor wat menselijk passend is. Dat raakte mij. Want ik zag ook hoe snel we geneigd zijn om door te pakken, zonder stil te staan bij de echte voorkeur van de patiënt.”
Bing: “En jij keek niet weg. Jij zag het systeem, maar wilde het niet zomaar volgen. Toen ik je later op LinkedIn zag met Hikos, dacht ik: ja, dit is precies wat we nodig hebben. Een plek waar ruimte is voor reflectie, zonder tijdsdruk, zonder behandelagenda.”
Wat is de meerwaarde van Hikos in de zorg?
Bing: “Hikos vult een leemte. Het is geen tweede mening, maar een time-out moment: een rustig gesprek, met medische duiding, vóórdat een behandelkeuze definitief wordt. Soms leidt dat tot een ander besluit, soms juist tot meer zekerheid. Beiden zijn waardevol.”
Jacqueline: “En die ruimte bestaat in het ziekenhuis niet altijd. Terwijl die zo hard nodig is, zeker bij ingrijpende keuzes. Hikos is bedoeld als aanvulling. We helpen mensen hun gedachten te ordenen, vragen te stellen en beter voorbereid in gesprek te gaan met hun arts.”
Wat motiveert jullie om dit werk te doen?
Jacqueline: “Ik wil dat mensen zich niet meer overvallen voelen in een behandelkamer. Dat ze weten: ik mag vragen stellen, ik mag twijfelen, ik mag ook iets níet willen. Dat is geen zwakte, dat is autonomie.”
Bing: “En ik gun elke arts een patiënt die beter weet wat hij of zij wil. Dat maakt het gesprek inhoudelijker, menselijker. Uiteindelijk worden de keuzes daar ook beter van.”
Tot slot: wat betekent het om nu samen te werken?
Bing: “Dat ik na mijn pensioen nog iets mag bijdragen aan betere zorg, voelt als een voorrecht. Hikos staat voor de waarden waar ik altijd voor heb gestaan.”
Jacqueline: “Zonder jou had ik dit misschien nooit gedurfd. Je was voor mij een voorbeeld in hoe je als arts professioneel én menselijk kunt zijn. Ik ben dankbaar dat je meedenkt, als collega, als ambassadeur, en als inspirator.”
Quote : “Ook niets doen is een keuze. Maar die keuze verdient uitleg, rust en respect.” – Prof. dr. Bing Tan
Prof. Dr. Bing Tan is KNO-arts en hoofd-halschirurg n.p.
Dr. Jacqueline Timmermans is arts en oprichter van Hikos
